ასასინების ორგანიზაცია ჯერ კიდევ 8 საუკუნეში გვხვდება, მათი აღმავლობა მას შემდეგ იწყება რაც ძლიერი მმართველი ჰასან საბაჰი დაარსებს ციხესიმაგრეს ალამუტში. თავად ასასინები იყვნენ კამიკაძე მკვლელები, ანუ მსხვერპლს კლავდნენ და მერე გახარებულები კვდებოდნენ.
არსებობს ისტორია რომ, მბრძალებლის ერთი ხელის დაქნევაზე კლდიდან მცველი გადაეშვება უფსკრულში, მარტო იმიტომ რომ უცხოელ სტუმარზე შთაბეჭდილება მოეხდინა და ბატონისთვის ერთგულება დაემტკიცებინა. აი ასეთი რადიკალური და ფანატიკური იყო (და შეიძლება არის კიდეც) ასასინების სექტა.
მივადექით მთავარს: მაინც რა იწვევდა ასეთ ფანატიკურ ერთგულებას? გახდა რა მმართველი ჰასან საბაჰმა ასეთ ხერხს მიმართა, თავის რჩეულ ჯარისკაცებს იბარებდა სასახლეში და შემოქონდათ ღვინო. ცხადია სტუმრები აღშფოთდებოდნენ, რადგან ღვინო არ ესმევათ რელიგიის მიხედვით, მაგრამ ჰასან საბაჰმა არწმუნებდა მათ რომ ის არის თვით ალაჰისგან მოგზავნილი და მის სტუმრებს ნებადართული აქვთ რაც მოესურვებათ ის აკეთონ. ცოტა ხანიც, ღვინით და ჰაშიშით გაბრუებული სტუმრები იძინებდნენ და ისინი მაშინვე გადაყავდათ ულამაზეს ბაღში, სადაც მათ ქალები ელოდნენ, ღვთაებრივი სიმღერებით. ეს ქალები “მომსახურების” შემდეგ ისევ დაათრობდნენ სტუმრებს და მათ უკან აბრუნებდნენ ისევ ჰასან საბაჰის სასახლეში. ამ მოვლენების შემდგომ ასასინების ქვეყანაში დაიწყო თვითმკვლელობების სერია, ჰასან საბაჰი არ ელოდა ასეთ შემოტრიალებას და ამიტომ დაამატა, სამოთხეში მხოლოდ ის მოხვდება ვინც მე მიწამებს და ერთგულად მემსახურებაო…
ალბათ აღარ არის გასაკვირი რატომ კვდებოდნენ სიხარულით მისი გულისთვის. თავიდან ასასინები არ იყვნენ შიიტი მუსლიმები, არამედ გახლდნენ სუფისტები (სუფიზმის მიმდევრები), ხოლოდ მოგვიანებით მიიღეს ოფიციალურად ისლამი ისიც თავის გადარჩენის მიზნით. ძალიან მჭიდრო კავშირში იყვნენ ტამპლიერებთან და მათთან ერთად იბრძოდნენ დამასკოს ასაღებად. მათ ლიდერი უშუალოდ თანამშრომლობდა ბოლდუინ II-სთან როგორც სამხედრო-პოლიტიკურ, ასევე რელიგიურ საკითხებში.
ასასინების ფანატიკურობას ერთი ძალიან მნიშვნელოვანი ფაქტორი განაპირობებდა. ალამუთში, მაგისტრს ჰქონდა ძალიან ლამაზი ბაღი, ნამდვილი სამოთხე დედამიწაზე. ასასინთა სექტაში გაწევრიანების მერე, ამ ახალ წევს მოაწევინებდნენ ჰაშიშს, თვალებს აუხვევდნენ და ბაღში ჩასვავდნენ. ჰაშაშის ზემოქმედების ქვეშ მყოფს ყველაფერი ლამაზი ეჩვენებოდა, როდესაც ჰაშაში ზემოქმედებას შეწყვეტდა ისევ გამოიყვანდნენ ბაღიდან და შემდეგ ეუბნებოდნენ, ეხლა ჩვენ შენ სამოთხე გაჩვენეთო. თუ მოკვდები რელიგიის გულისთვის შენ ამ სამოთხეში მოხვდებიო. ამის გამო ისინი ყველაფერს ჩაიდენდნენ. იცოდნენ სად მიდიოდნენ , იცოდნენ ის ნეტარება რომელსაც იქ განიცდიდნენ, ამიტომაც დიდი სიხარულით კვდებოდნენ.
ასასინებს ერთი ტერიტორიული სახელმწიფო არ ჰქონიათ. ისინი ფლობდნენ ციხეებს სხვადასხვა კუთხებში, ციხეებს რომლებიც აკონტროლებდნენ სავაჭრო გზებს. ასასინების სწორი სახელწოდებაა ჰაშიშინები ან ჰაშიშიუნები…ასასინ ამ სიტყვის ფრანგულ-ნორმანული ვარიანტია.ეს იყო მეომართა ისლამური სექტა,რომელიც წარმოიშვა lxს.დასასრულს სელჩუკთა ხალიფატსა და ეგვიპტის საზღვრის მიდამოებში…დამაარსებელი იყო ვინმე ჰასან იბნ საბაჰი,იგივე “მთათა მოხუცი”,ერთდროს თანამდებობის პირი მალიქ შაჰის კარზე…თავისი დროისთვის უაღრესად განვითარებული,განათლებული და ამასთან ფანატიკოსი პიროვნება…სექტის მამოძრავებელი ძალა იყო ჰაშიში(ალბათ იცით,რაც არის),რომელიც “მთათა მოხუცს” უკაცრიელი მთებიდან შემოჰქონდა მცირე რაოდენობით…ჰაშიშის 2-3 ულუფის შემდეგ ადამიანი ხდებოდა მთლიანად დამოკიდებული მისთვის შემდეგი დოზის მიმცემზე…დაინახა რა ასეთი ეფექტი,იბნ საბაჰმა გააფართოვა თავისი საქმიანობა,ამავე დროს ხელი მიჰყო თავისი ახალგამომცხვარი ჰაშიშინების მაღალ ფიზიკურ და ფსიქოლოგიურ დონეზე მომზადებას…ამან გამოიღო ისეთი შედეგი,როგორსაც არავინ ელოდა,ალბათ თვით წამომწყებიც კი…ათი ჰაშიშინი უდრიდა 100კაცზე მეტს…ჰაშიშინი ბრძოლიდან არ გარბოდა,რადგან მაშინ სამოთხეში ვერ მოხვდებოდა და შესაბამისად არც ჰაშიშს მიართმევდნენ იქ ვერცხლის კოვზებით…უკვე მიხრწნილმა “მთათა მოხუცმა” შექმნა ჰაშიშინების მთელი არმია და უპრობლემოდ დაიპყრო მთელი რიგი ციხესიმაგრეები,მათ შორის აუღებელი ალამუთიც,რომელიც საკუთარ რეზიდენციად აქცია…ამრიგად,ჰაშიშინები იქცნენ დამოუკიდებელ და ფრიად აგრესიულ პოლიტიკურ ძალად…ჰაშიშინების გულის მოგებას ცდილობდა ყველა სულტანი და ხალიფა,ვისაც თავში ჭკუა ქონდა და არ სურდა,ერთ დილასაც ღორივით დაეკლათ….მთათა მოხუცს მემკვიდრე არ დარჩა,მის მაგივრად არჩეულებმა კი იმდენი ტალანტი ვეღარ გამოიჩინეს და ამიტომაც ჰაშიშინების გავლენა შედარებით შემცირდა,თუმცა სექტა კვლავ მნიშვნელოვან ძალას წარმოადგენდა….მთელი ოთხი საუკუნის განმავლობაში ჰაშიშინები ინარჩუნებდნენ მნიშვნელოვან გავლენას და დამოუკიდებლობას,ციხესიმაგრე ალამუთმა 400 წლის განმავლობაში 300 მეტ შეტაკებას გაუძლო…ბოლოს ისევ შიგნიდან გატყდა…ალამუთის დაცემით ჰაშიშინთა სექტამ დაკარგა მნიშვნელოვანი სამხედრო ერთეულის სტატუსი და მმართველ ხელისუფლებას დაექვემდებარა…ამ წლებიდან მათი საქმიანობა ჩამოყალიბდა,როგორც მხოლოდ ნაემნი უბიცის,ჰაშიშინების არმიაზე უკვე ოცნებაც ზედმეტი იყო….მაგრამ რად ღირდა ტუნდაც ერთი გაწვრთნილი ჰაშიშინი…ალბათ,ათასობით ელჩი,მოხელე,თანამდებობის პირი გაამგზავრეს მათი მეშვეობით უკეთეს ქვეყანაში…ჰაშიშინები არ გადაშენებულან,ჰაშიშინების მიწისქვეშა სექტის და მსგავსი დაჯგუფებების შვილობილია ე.წ.”ალ ქაიდა”… პ.ს.ფორმალურად ისტორიაში ჰაშიშინებს ნინძების ისლამურ ვარიაციას უწოდებენ…ძალიან ახლოს დგანან ერთმანეთთან…
ასასინები – სამხედრო ისმაილიტური სექტა შუა საუკუნეების ახლო აღმოსავლეთში….
ისინი ევროპაში ცნობილნი გახდნენ ჯვაროსანი მოლაშქრეების ჩანაწერებიდან და მოგვიანებით მარკო პოლოს მოგზაურობიდან. მათი მოღვაწეობის ხანა 1080-1270 წლებით შემოისაზღვრება. ასასინების ორგანიზაცია ჯერ კიდევ VIII საუკუნეში გვხვდება. მათი აღმავლობა იწყება ძლიერი მმართველი ჰასან საბაჰის მიერ ციხესიმაგრის დაარსებით ალამუტში (ალამუტის ციხესიმაგრე საქართველოს ტერიტორიაზე იყო). გადმოცემით, ასასინები კამიკაძეები იყვნენ. არსებობს გადმოცემა, რომ მბრძალებლის ერთი ხელის დაქნევაზე კლდიდან მცველი გადაეშვება უფსკრულში, რათა უცხოელ სტუმარზე შთაბეჭდილება მოეხდინა და ბატონისთვის ერთგულება დაემტკიცებინა.
გახდა რა მმართველი ჰასან საბაჰმა ასეთ ხერხს მიმართა, თავის რჩეულ ჯარისკაცებს იბარებდა სასახლეში და შემოქონდათ ღვინო. ცხადია სტუმრები აღშფოთდებოდნენ, რადგან ღვინო არ ესმევათ რელიგიის მიხედვით, მაგრამ ჰასან საბაჰმა არწმუნებდა მათ რომ ის არის თვით ალაჰისგან მოგზავნილი და მის სტუმრებს ნებადართული აქვთ რაც მოესურვებათ ის აკეთონ. ცოტა ხანში ღვინით და ჰაშიშით გაბრუებული სტუმრები იძინებდნენ და ისინი მაშინვე გადაყავდათ ულამაზეს ბაღში, სადაც მათ ქალები ელოდნენ, ღვთაებრივი სიმღერებით. ეს ქალები “მომსახურების” შემდეგ ისევ დაათრობდნენ სტუმრებს და მათ უკან აბრუნებდნენ ისევ ჰასან საბაჰის სასახლეში. ამ მოვლენების შემდგომ ასასინების ქვეყანაში დაიწყო თვითმკვლელობების სერია, ჰასან საბაჰი არ ელოდა ასეთ შემოტრიალებას და ამიტომ დაამატა, სამოთხეში მხოლოდ ის მოხვდება, ვინც მე მიწამებს და ერთგულად მემსახურებაო. ალბათ აღარ არის გასაკვირი, რატომ კვდებოდნენ სიხარულით მისი გულისთვის.
თავიდან ასასინები არ იყვნენ შიიტი მუსლიმები, არამედ გახლდნენ სუფისტები (სუფიზმის მიმდევრები), მხოლოდ მოგვიანებით მიიღეს ოფიციალურად ისლამი, ისიც თავის გადარჩენის მიზნით. ძალიან მჭიდრო კავშირში იყვნენ ტამპლიერებთან და მათთან ერთად იბრძოდნენ დამასკოს ასაღებად. მათ ლიდერი უშუალოდ თანამშრომლობდა ბოლდუინ II-სთან როგორც სამხედრო-პოლიტიკურ, ასევე რელიგიურ საკითხებში.
ასასინების ფანატიკურობას ერთი ძალიან მნიშვნელოვანი ფაქტორი განაპირობებდა. ალამუტში, მაგისტრს ჰქონდა ძალიან ლამაზი ბაღი, ნამდვილი სამოთხე დედამიწაზე. ასასინთა სექტაში გაწევრიანების მერე, ამ ახალ წევრს მოაწევინებდნენ ჰაშიშს, თვალებს აუხვევდნენ და ბაღში ჩასვავდნენ. ჰაშაშის ზემოქმედების ქვეშ მყოფს ყველაფერი ლამაზი ეჩვენებოდა, როდესაც ჰაშაში ზემოქმედებას შეწყვეტდა, ისევ გამოიყვანდნენ ბაღიდან და შემდეგ ეუბნებოდნენ, ეხლა ჩვენ შენ სამოთხე გაჩვენეთო. თუ მოკვდები რელიგიის გულისთვის შენ ამ სამოთხეში მოხვდებიო. ამის გამო ისინი ყველაფერს ჩაიდენდნენ. იცოდნენ სად მიდიოდნენ, იცოდნენ ის ნეტარება რომელსაც იქ განიცდიდნენ, ამიტომაც დიდი სიხარულით კვდებოდნენ. ასასინებს ერთი ტერიტორიული სახელმწიფო არ ჰქონიათ. ისინი ფლობდნენ ციხეებს სხვადასხვა კუთხებში, ციხეებს რომლებიც აკონტროლებდნენ სავაჭრო გზებს.
ასასინების სწორი სახელწოდებაა ჰაშიშინები ან ჰაშიშიუნები. ასასინ ამ სიტყვის ფრანგულ-ნორმანული ვარიანტია. ეს იყო მეომართა ისლამური სექტა,რომელიც წარმოიშვა მე-10 საუკუნის დასასრულს სელჩუკთა ხალიფატსა და ეგვიპტის საზღვრის მიდამოებში. დამაარსებელი იყო ვინმე ჰასან იბნ საბაჰი, იგივე “მთათა მოხუცი”, ერთდროს თანამდებობის პირი მალიქ შაჰის კარზე. თავისი დროისთვის უაღრესად განვითარებული, განათლებული და ამასთან ფანატიკოსი პიროვნება. სექტის მამოძრავებელი ძალა იყო ჰაშიში, რომელიც “მთათა მოხუცს” უკაცრიელი მთებიდან შემოჰქონდა მცირე რაოდენობით. ჰაშიშის 2-3 ულუფის შემდეგ ადამიანი ხდებოდა მთლიანად დამოკიდებული მისთვის შემდეგი დოზის მიმცემზე. დაინახა რა ასეთი ეფექტი, იბნ საბაჰმა გააფართოვა თავისი საქმიანობა, ამავე დროს ხელი მიჰყო თავისი ახალგამომცხვარი ჰაშიშინების მაღალ ფიზიკურ და ფსიქოლოგიურ დონეზე მომზადებას. ამან გამოიღო ისეთი შედეგი, როგორსაც არავინ ელოდა. ათი ჰაშიშინი უდრიდა 100 კაცზე მეტს. ჰაშიშინი ბრძოლიდან არ გარბოდა, რადგან მაშინ სამოთხეში ვერ მოხვდებოდა და შესაბამისად არც ჰაშიშს მიართმევდნენ იქ ვერცხლის კოვზებით. უკვე მიხრწნილმა “მთათა მოხუცმა” შექმნა ჰაშიშინების მთელი არმია და უპრობლემოდ დაიპყრო მთელი რიგი ციხესიმაგრეები, მათ შორის აუღებელი ალამუტიც, რომელიც საკუთარ რეზიდენციად აქცია. ამრიგად, ჰაშიშინები იქცნენ დამოუკიდებელ და ფრიად აგრესიულ პოლიტიკურ ძალად. ჰაშიშინების გულის მოგებას ცდილობდა ყველა სულტანი და ხალიფა, ვისაც თავში ჭკუა ქონდა და არ სურდა, ერთ დილასაც ღორივით დაეკლათ. მთათა მოხუცს მემკვიდრე არ დარჩა, მის მაგივრად არჩეულებმა კი იმდენი ტალანტი ვეღარ გამოიჩინეს და ამიტომაც ჰაშიშინების გავლენა შედარებით შემცირდა, თუმცა სექტა კვლავ მნიშვნელოვან ძალას წარმოადგენდა. მთელი ოთხი საუკუნის განმავლობაში ჰაშიშინები ინარჩუნებდნენ მნიშვნელოვან გავლენას და დამოუკიდებლობას. ციხესიმაგრე ალამუტმა 400 წლის განმავლობაში 300 მეტ შეტაკებას გაუძლო. ბოლოს ისევ შიგნიდან გატყდა. ალამუტის დაცემით ჰაშიშინთა სექტამ დაკარგა მნიშვნელოვანი სამხედრო ერთეულის სტატუსი და მმართველ ხელისუფლებას დაექვემდებარა. ჰაშიშინები არ გადაშენებულან, ჰაშიშინების მიწისქვეშა სექტის და მსგავსი დაჯგუფებების შვილობილია ე.წ. „ალ ქაიდა“.
ფორმალურად ისტორიაში ჰაშიშინებს ნინძების ისლამურ ვარიაციას უწოდებენ. ძალიან ახლოს დგანან ერთმანეთთან.მათი მთავარი იაღაღი იყო მაჯაში ჩამალული დანა, რომელიც პრაკტიკული გამოსაყენებელი იყო.
ასასინ-მოლიდების სექტა, რომლის მთავარი ციხე-ქალაქი ალამუთი ირანის ჩრდილოეთში მდებარეობდა, თითქმის სამი საუკუნის განმავლობაში შიშის ზარს სცემდა აზიისა და ევროპის იმდროინდელ ხელმწიფე-გამგებელთ.
ქართულ ისტორიულ წყაროებში ასასინები 1191 წელს მოიხსენებიან. ,,მასა ჟამსა შინა მოიკლა ყიზ-არსლან ათაბაგი მოლიდთა მიერ” , წერს თამარ-მეფის ისტორიკოსი. აკადემიკოს კორნელი კეკელიძის აზრით, არ შეიძლებოდა, ასასინების არსებობა ქართულ მხატვრულ ლიტერატურაში არ ასახულიყო, მით უმეტეს, რომ მათი პარპაშის ხანა ,,ვეფხისტყაოსნის” დაწერის სავარაუდო თარიღს (1189-1207) ემთხვევაო. როცა მეცნიერი გენიალური პოემის ისტორიულ ფონს მიმოიხილავდა, ყურადღება მიაქცია არა მარტო სასასინების ციტადელის, ალამუთისა და ქაჯეთის ციხის, არამედ მოლიდებისა და გრძნეულ-ქაჯების მსგავსებასაც
,,ქაჯთა ქალაქი აქამდე მტერთაგან უბრძოლველია
ქალაქსა შინა მაგარი კლდე მაღალი და გრძელია,
მას კლდესა შინა გვირაბი, ასაძრომელი ხვრელია
…ციხეს ვზი ეზომ მაღალსა, თვალნი ძლივს გარდასწვდებიან,
გზა გვირაბითა შემოვა, მცველნი მუნ ზედა დგებიან”
ხოლო ქაჯებს ნესტან-დარეჯანი ასე ახასიათებს:
,,ქაჯნი სახელად მით ჰქვიან, არიან ერთად კრებულნი,
კაცნი გრძებისა მცოდნენი, ზედაზედ გახელოვნებულნი,
ყოველთა კაცთა მავნენი, იგი ვერვისგან ვნებულნი,
მათი შემბმელნი წამოვლენ დამბრმალნი, დაწბილებულნი”
ეს ტაეპი თითქმის ზუსტად ემთხვევა მემატიანის მიერ ასასინ-მოლიდების დახასიათებას:
,,სპარსთა შორის მულიდნი მხიბლავნი (მომნუსხავი-მაჰიპნოზებელი) და მწამვლელნი
მრავლ იპოებიან” (თამარის ისტორიკოსი)
მეცნიერის აზრით, რუსთაველმა თვალწინ გადაგვიშალა XII-XIII საუკუნეების მაჰმადიანური სამყარო. ამ სამყაროში კი ერთ-ერთ მნიშვნელოვან მოვლენა წარმოადგენდა ასასინ-მოლიდობა… რუსთაველს არ შეეძლო , გვერდი აევლო ასეთი მოვლენისათვის და თავის მხატვრულ ტილოზე არ მიეჩინა მისთვის გარკვეული ადგილი (კ. კეკელიძე ,,ეტიუდები”, ტ. XII). რაც შეეხება ალამუთის განადგურებაში ქართველების წვლილს, მემატიანე ამ ამბავს ასე აღგვიწერს:
,,მონღოლთა წარიყვანე ქართველნი ალმუთს, ქართველნი დიდ ჭირსა იყვნეს თათართა მიერ, რამეთუ მიმდები და მოუწყინებელი ბრძოლა აქუვნდა ალმუთელთა მიმართ… დიდსა ჭირსა იყვნეს მეფენი (დავით ულუ და დავით ნარინი) და ყოველნი მთავარნი, დაუცხრომლად ებრძოდეს ურჩთა და უმეტეს ალმუთს მყოფთა, რამეთუ შვიდსა წელსა ჟამსა განგრძელდა ბრძოლისა ყოფა მათი”
მონღოლების, ქართველებისა და სპარსელების შეერთებულმა ძალებმა, ბოლოს და ბოლოს, გატეხეს ალამუთის სიმაგრე. 1256 წლის 19-24 ნოემბერს მათ აიღეს უძლეველი ციხე-ქალაქი, ხელთ იგდეს დიდძალი სიმდიდრე, ტყვე და წერილობითი დოკუმენტები… ამის შემდეგ მოეღო ბოლო ასასინთა ძლიერებას და პოლიტიკურ გავლენას. გადარჩენილი ასასინების უმნიშვნელო ნაწილი ეგვიპტეში გადასულა, ,,ივლტოდეს მეგვიპტედ, რომელ არს მირსი, რამეთუ აღიღეს დედაწული და ხვასტაგი და ყოველი სიმდიდრე მათი და მუნ დაამკვიდრა სულთანმა მისრეთისამან”, მოგვითხრობს მემატიანე
წყარო: ჟურნალი არსენალი
საფრანგეთის მონარქის პირადმა წარმომადგენელმა გრაფმა დე გოტიემ
ხანგრძლივი და ფათერაკიანი მაგზავრობის შემდეგ როგორც იქნა მიაღწია
ალამუთის ციხესიმაგრეს იდგა 1098 წელი.
ჩრდილოეთ ირანის მთიანეთში მიუვალ სალ კლდეებსა და ნაპრალებში გაშენებულ ციხე ქალაქს რომელშიც შესვლა მხოლოდ ლაბირინთებითა და გვირაბებით შეიძლებოდა სახელი მისმა მფლობელმა გაუთქვა.
სწორედ ციხესიმაგრე “ალამუთის” (არწივის ბუდე) ბატონ-პატრონთან შესახვედრად გამოიარა მომქანცველი და ხიფათიანი გზა.
საფრანგეთის მეფეს იმის დადგენა ეწადა თუ რა ედო გულში მის ბრწყინვალება ჰასანს და მის ხალხს.
უცნაური თვალების გამო ჰასანს მთიელ მოხუცს ეძახდნენ, ფრანგთა ელჩი ცდილობდა კადნიერი არ ყოფილიყო და თვალებში არ შეუხედავს ჰასანისთვის.მაგრამ გოტიე მიხვდა რომ ჰასანი იმ ადამიანთა რიცხვში შედიოდა რომლებიც ძალაუფლებას არა მემკვიდრეობით არამედ ცოდნითა და ხმლით მოიპოვებენ.
გრაფს საკმაოდ საფრთხილო მისია ქონდა რომელიც წინდახედვას მოითხოვდა რათქმაუნდა მისი კეთილშობილი თანამოსაუბრის თუნდაც ფარული კავშირი ქრისტიან მეფესთან გაუგონარ მკრეხელობად შეიძლება აღქმულიყო ამიტომ გოტიე ფრთხილობდა.
